Sen polifazowy – korzyści, kontrowersje i niebezpieczeństwa

Spis treści

Mówi się, że sen polifazowy wynalazł Leonardo da Vinci. Co ciekawe zwolennikiem tego sposobu spania był również między innymi Napoleon. Dzięki metodzie snu polifazowego można ograniczyc ilośc czasu spędzoną na spaniu nawet do niecałych 5 godzin w ciągu doby.

Taki fenomen sprawił, że sen polifazowy zaczął uchodzić za cudowny sposób na oszczędzanie czasu każdego dnia. Może wydawać się, że to niesamowita metoda, dzięki której będzie można osiągnąć sukces. Czy jednak jest ona całkowicie bezpieczna?

Sen polifazowy, to sen podzielony na kilka "drzemek" w ciągu całej doby. Nazwa została stworzona w XX wieku przez polskiego psychologa J. S. Szymańskiego, który zaobserował u zwierząt regularne wahania w rytmie dobodym. Według tej terminologii, 8 godzinny sen jest snem monofazowym.

Sen bifazowy, czy tez dwufazowy, zdaniem amerykańskiego historyka Rogera Ekircha był normą u ludzi przed rewolucja przemysłową. Pomysł podzielenia snu na części, pozwalający bez szkody dla organizmu skrócić czas przeznaczany na sen, bardzo przypadł do gustu dowódcom wojskowym.

W czasie I wojny światoej opracowano pierwsze systemy snu polifazowego. Nazwano je Everyman, który był nazywany systemem łatwiejszym, i Uberman, który miał być stosowany tylko w wyjątkowych sytuacjach. Oprócz żołnierzy czy tez członków służb ratowniczych z tego rodzaju snu korzystali też przykładowo: samotni żeglaże.

Koncepcję snu polifazowego w latach 90. spopularyzował dr Claudio Stampi, założyciel Chronobiology Research Institute w Massachusetts oraz autor książki "Why we Nap". To dzięki niemu sen polifazowy zaczął być postrzegany jako sposób na zwiększenie produktywności, a nie na przetrwanie w ekstremalnej sytuacji.

Sen polifazowy, fazy snu, wysypianie się, krótki sen, aktywność w nocy

Rodzaje snu polifazowego

Istnieją cztery podstawowe rodzaje snu, które rozumie się jako sen polifazowy.

Everyman zakłada, że w nocy śpi się około 3 godzin, a w ciągu dnia drzemie się 3 razy. Kazda z drzemek nie trwa dłużej niż 30 minut. Ten sen polifazowy zakłada redukcję snu do 5 godzin na dobę.
Uberman zakłada, że co 6 godzin drzemie się po 20 minut. W efekcie ten sen polifazowy redukuje sen do zaledwie 2 godzin na dobę.
Dymaxion zakłada, że co 6 godzin drzemie się po 30 minut. Efektem tego snu polifazowego jest skrócenie czasu snu do 3 godzin na dobę, jednak możliwe jest modyfikacja czasu drzemek tak, aby spać tylko 2 godziny na dobę.
Sen bifazowy zakłada spanie przez 4,5 godziny każdej nocy oraz 1,5 w każdy dzień. Ta wersja snu polifazowego skraca więc sen do 6 godzin na dobę.

Sen polifazowy, faza snu, jak się wysypiać, drzemki w ciągu dnia

Sen polifazowy – korzyści

Dr Stampi w książce "Why We Nap: Evolution, Chronobiology, and Functions of Polyphasic and Ultrashort Sleep", opisuje wynik przeprowadzonego przez siebie eksperymentu. Młody człowiek umieszczony w warunkach laboratoryjnych został pozbawiony normalnego ośmiogodzinnego snu, ale w regularnych odstępach czasu mógł zapadać w krótkie drzemki.

Mimo, że łącznie przesypiał tylko 3 godziny na dobę, jego zdolności kognitywne i koncentracja uwagi nie uległy pogorszeniu.

Zwolennicy snu polifazowego często używają też argumentu, że w ten sposób sypiają niemowlęta i ludzie starsi. Pojawiają się też argumenty dotyczące rzekomego występowania snu polifazowego w społecznościach pierwotnych.

Funkcje poznawcze, znaczenie snu, sen polifazowy, senność w aucie

Sen polifazowy – kontrowersje

NASA, we współpracy z National Space Biomedical Research Institute przeprowadziła badania na temat snu polifazowego. Powodem było to, że chociaż astronautom zaleca się ośmiogodzinny sen często cierpią w przestrzeni kosmicznej na bezsenność.

Wynik tego badania często jest cytowany przez zwolenników snu polifazowego, ponieważ okazało się, że cztery godziny podstawowego snu w połączeniu z 2,5 godzinnym drzemkami poprawił koncentrację. Jednak sam szef zespołu badawczego profesor David Dinges usilnie podkreślał, że drzemki mogą działać tylko na krótką metę, a nic nie zastąpi zdrowego ośmiogodzinnego snu.

Twardy sen, głęboki sen, sen polifazowy, płytki sen, REM, NREM

Sen polifazowy – niebezpieczeństwa

Pierwsza rzecz na którą należy zwrocić uwagę, to to, że osoby praktykujące sen polifazowy muszą używać budzika. Gdyby sen polifazowy był czymś naturalnym dla człowieka, to po okresie przystosowawczym żaden budzik nie powinien być konieczny. Dodatkowo cykl ten kłóci się z działaniem inteligentnego budzika przystosowanego do faz snu.

Piotr Woźniak, polski badacz i autor projektu supermemo, uważa że sen polifazowy to nic innego jak przewlekła deprywacja snu, mająca destrukcyjny wpływ na pamięć. Szczególnie szkodliwy jest system Ubermen, który oznacza całkowitą rezygnację z fazu snu NREM, która jest przecież niezbędna, aby pamięć działała prawidłowo.

Trzeba pamiętać, że oszczędność czasu związana ze snem polifazowym jest tylko pozorna. Po każdym wybudzeniu się ze snu, mamy chwilę tak zwanej "bezwładności sennej", gdzy mózg nie jest jeszcze w pelni obudzony.

Materac Osaka Air, materac piankowy, wnętrze materaca, budowa materaca, warstwy materaca, materac warstwowy, pianka visco, pianka poliuretanowa, pianka z pamięcią, pianka HR, pianka otwartokomórkowa

Sen polifazowy – komfort

Nawet w trakcie stosowania snu polifazowego i krótkich drzemek, dla jego optymalizacji należy zadbać o jak największy komfort. Organizm musi mieć możliwość zregenerowania się nawet podczas 20 minut drzemki.

Do optymalizacji snu polifazowego musimy zatem posiadać materac, który zapewni nam idealne wsparcie ciała i podparcie kręgosłupa. Takim produktem jest materac Osaka Air, który dodatkowo posiada siatkę 3D Aero, redukującą potliwość i zwiększającą wentylację w trakcie snu. To zaś przekłada się na jeszcze większe możliwości regeneracji i wypoczynku.

Zachęcamy również do zapoznania się z pozostałymi artykułami na najlepszym blogu o spaniu i zdrowiu, a także Encyklopedią Zdrowego Snu przygotowaną przez ekspertów Onsen Sleeping.

FAQ: Sen polifazowy

Co to jest sen polifazowy?

Sen polifazowy to sen, który składa się z wielu faz. Najczęściej łączy on ze sobą drzemkę i sen zasadniczy. Czasami jednak składa się wyłącznie z samych drzemek.

Czy sen polifazowy jest zdrowy?

Sen polifazowy rzekomo nie szkodzi naszemu zdrowiu. Niektóre rodzaje snu polifazowego zakładają jednak całkowitą rezygnację z fazy snu NREM, co pozbawia nas snu głębokiego. To zaś obniża zdolności kognitywne, zaburza funkcje poznawcze i nie pozwala na regenerację organizmu.

Czy naprawdę Nikola Tesla stosował sen polifazowy?

Nikola Tesla stosował w swoim życiu sen polifazowy, podobnie jak Leonardo da Vinci. Obaj geniusze przesypiali w ciągu dnia nie więcej niż 5 godzin na dobę.

Ile trwa sen polifazowy?

Sen polifazowy trwa średnio od 2 godzin na dobę do 6 godzin na dobę. Najkrótsze sny polifazowe to sześciofazowy Uberman oraz czterofazowy Dymaxion, które zakładają redukcję całkowitego czasu snu do 2 godzin na dobę. Sen polifazowy Everyman redukuje czas snu do 5 godzin na dobę, zaś sen bifazowy godzinę dłużej.

Jak zaplanować sen polifazowy?

Zaplanowanie snu polifazowego musi zacząć się od wybrania jego wersji i zaopatrzenia się w budzik. Zgodnie z instrukcją wybranego snu polifazowego, należy ustalić godziny przeznaczone na sen i na aktywność, a następnie dopasować do nich swój plan dnia.

Spis treści

Rodzaje snu polifazowego

Sen polifazowy – korzyści

Sen polifazowy – kontrowersje

Sen polifazowy – niebezpieczeństwa

Udostępnij

Newsletter - bądź na bieżąco!

Dziękujemy za dołączenie do grupy subskrybentów newslettera ONSEN®!